Uit cijfers van Kind en Gezin blijkt dat de kansarmoede-index behoorlijk gestegen is: in 2016 lag het percentage op 12,8 procent; 0,8 procent hoger dan in 2015. Cijfers voor 2017 zijn nog niet beschikbaar, maar het ziet er niet naar uit dat de kansarmoede-index meteen zal dalen. Dat zoveel kinderen in een kansarme omgeving opgroeien is alarmerend en nefast voor hun toekomst.

Oorzaken zijn op verschillende vlakken te vinden. Zo doet kansarmoede bij kinderen zich veel sterker voor in steden (vb. Antwerpen 16,2%) en hangt het vaak samen met de origine van de moeder. Maar ook het inkomen, laag opleidingsniveau en slechte woonomstandigheden van de ouders zorgen voor een grotere toename aan kansentekort bij hun kinderen.

Opgroeien in een kansarme omgeving heeft ook psychologische gevolgen. Om ervoor te zorgen dat kinderen toch nog gewoon kinderen kunnen zijn, organiseert Pagaddderke vzw al 22 jaar activiteiten voor kansarme kinderen van 6 tot 15 jaar. Zo is er de jaarlijkse zee- en Sintdag en kunnen de kinderen in de zomervakantie gezellig op kamp gaan. Arno is voorzitter van de vzw en vertelt ons graag over hun werking.

Jullie organiseren allerlei leuke uitstappen voor kansarme kinderen om hen zorgeloos plezier te bezorgen. Beseffen de kinderen dat zij met “minder kansen” opgroeien dan andere kinderen?

“Dit hangt af van gezin tot gezin, alsook de situatie. Indien het om financiele armoede gaat, zal dit duidelijker zijn dan in andere gevallen. Soms zijn er kinderen die nooit vakantie hebben, maar dan met behulp van onze vzw elke zomer zeven dagen een geweldig kamp kunnen beleven!”

“Dit geeft de ouders dan even rust. Zij kunnen hun batterijen opladen en wij proberen de batterijen van de kinderen te ontladen. We proberen hen ook zoveel mogelijk op materieel vlak te helpen. Indien ze iets niet hebben zullen wij dit voorzien; zo is het voor niemand een probleem om bij ons mee op kamp te gaan.”

“Door middel van onze daguitstappen proberen we deze kinderen een leuke dag te geven; vaak op plekken waar ze nog nooit eerder geweest zijn! Zo zijn we vorig jaar naar Walibi geweest, met de kleinere kinderen zijn we naar Plopsa Indoor geweest en we gaan ook elk jaar naar Oostende.”

Hoe ga je als (vrijwillige) begeleider om met kansarme kinderen? Benader je hen op een bewustere of andere manier?

“We proberen dit volledig te doen volgens de filosofie van de vzw; dit is voornamelijk door zoveel mogelijk kansen te bieden en zo positief mogelijk te handelen. Indien er iets fout loopt proberen we dit direct te vergeven en een nieuwe kans te geven of dit op te lossen met een portie humor. Goed gedrag proberen we zeker te belonen. Dit alles vraagt iets meer energie maar op het einde van de rit zie je deze kinderen veel vaker openbloeien.”

“We investeren ook fors in opleidingen voor onze vrijwilligers. Zeker omdat deze kinderen vaak speciale problematieken hebben en elk kind vraagt toch wel een andere aanpak.”

“Op het einde van een kampdag doen we ook een rondje met de leiding: dan heeft iedereen een moment om te praten over hun dag. Zo komen bepaalde problemen aan het licht en dan proberen we dat als begeleiders te bespreken en hulp te bieden zodat de volgende kampdag beter verloopt.”

‘Empowerment’ is enorm belangrijk bij mensen in een situatie van kansarmoede. Heb je tips om deze kinderen en hun ouders daarbij te helpen?

“Probeer alles vanuit een positief verhaal te brengen. Deze mensen nemen best eens contact op met een vzw die hen kan helpen, waar en hoe dan ook. Meestal komt hier veel goeds uit en helpen ze je of kunnen ze je doorverwijzen naar een andere vzw.”

Welke extra middelen zouden er volgens jullie moeten zijn om het aantal kinderen die in een kansarme omgeving opgroeien in de toekomst te laten dalen of beter te kunnen ondersteunen ?

“Er zijn eigenlijk enorm veel vzw’s in België die deze gezinnen kunnen helpen. Het probleem is vaak dat mensen niet weten dat ze bestaan of hoe ze deze kunnen bereiken. Het zou de gezinnen al enorm helpen indien ze worden geholpen om hun weg te vinden naar een van deze vele vzw’s.”

Pagadderke VZW ligt in Antwerpen en verwelkomt al 22 jaar kinderen (en vrijwilligers) van over heel Vlaanderen en Brussel. Om meer te weten over hun werking en activiteiten, neem een kijkje op de website.

Tips om beter om te gaan met  kinderen in kansarmoede vind je terug op Klasse. Hier vind je niet alleen praktische tips om de kinderen (en hun ouders) te empoweren, maar ook wat meer achtergrondverhalen.

– Hanne De Smedt, vrijwilliger ATK

——————————————————————————————————————————————————————————————————–

• krantenartikel Belga
• kansarmoede cijfers van Kind en Gezin